Nội dung bài viết

• Vì sao nên dạy trẻ về tiền từ sớm? 

• Cẩm nang dạy con về tiền – dành riêng cho bố mẹ thông thái

Một ‘phép màu’ bước vào đời bạn…

Từ khoảnh khắc bạn nghe tiếng khóc đầu tiên ấy, cuộc sống dường như chuyển hướng vĩnh viễn. Từng ưu tiên, từng giấc mơ, từng đồng chi tiêu – đều mang hình bóng của một sinh linh nhỏ bé. Rồi một ngày, bạn tự hỏi: “Mình nên dạy con điều gì trước? Tình yêu? Sự tử tế? Hay…Tiền bạc?” 

Nghe có vẻ sớm – nhưng sự thật là: Dạy con về tiền không phải để con trở nên giàu có sớm, mà để con hiểu được giá trị của mọi thứ – kể cả những điều miễn phí. 

Vì sao nên dạy trẻ về tiền từ sớm?

Trẻ em không sinh ra với kỹ năng tài chính. Các con sẽ học điều đó bằng cách quan sát người lớn – và bạn chính là ‘người thầy tài chính’ đầu tiên trong đời các con. 

• Trẻ từ 3 tuổi đã có thể hiểu khái niệm ‘tiết kiệm’ nếu được hướng dẫn đúng cách.

• Một báo cáo nổi bật từ Đại học Cambridge chỉ ra rằng: Khi lên 7 tuổi, hầu hết trẻ em đã có khả năng hiểu khái niệm tiền bạc, biết rằng một số quyết định tài chính mang tính không thể đảo ngược, và có thể dẫn đến rủi ro dài hạn nếu không cân nhắc kỹ.

• Các thói quen chi tiêu và niềm tin về tiền thường hình thành từ môi trường gia đình trước tuổi dậy thì.

• Nếu bạn không dạy con về tiền – xã hội sẽ làm điều đó, bằng sai lầm, nợ nần và những bài học trả giá.

Điều quan trọng là trẻ cần được trao cơ hội để tự đưa ra quyết định tài chính, dù là nhỏ nhất, và đối diện với hệ quả của con bạn. Việc để trẻ trải nghiệm những tình huống tiêu – tiết kiệm – lựa chọn khó xử chính là cách giúp con hình thành:

• Tư duy lập kế hoạch

• Khả năng kiểm soát cảm xúc tài chính

• Phản xạ phân tích trong các tình huống liên quan đến tiền bạc

Cẩm nang dạy con về tiền – dành riêng cho bố mẹ thông thái

Việc quản lý tài chính đối với người lớn đã không dễ dàng, vì vậy việc dạy cho trẻ con biết về tiền bạc cần nhiều thời gian, giúp trẻ dễ tiếp cận hơn. Bạn có thể cùng con xây dựng những thói quen và hướng dẫn quản lý tài chính cơ bản qua các hoạt động mô phỏng hoặc thực tế ở các độ tuổi khác nhau. 

3–5 tuổi: Quan sát và chơi để hiểu khái niệm cơ bản

• Phân biệt ‘cần’ và ‘muốn’ qua những tình huống hằng ngày: “Muốn mua thêm đồ chơi – nhưng có cần không?”

• Chơi trò bán hàng – mở siêu thị tại nhà, dùng các vật dụng quen thuộc để mô phỏng việc trao đổi.

• Khi đi siêu thị, hãy cho con lựa chọn giữa 2 món: giúp trẻ hiểu rằng mọi quyết định đều có cái giá của nó.

6–9 tuổi: Chơi để học – tiền không ‘tự có’

• Làm heo đất theo chủ đề: nếu bé thích một món đồ chơi hãy dạy con cách tiết kiệm và tính kiên nhẫn để đạt được món đồ yêu thích

• Dạy con về ‘chi phí cơ hội’: Nếu con tiêu tiền cho món này, con sẽ không thể mua món khác. Ví dụ thay vì mua đồ ăn vặt bé có thể để dành tiền lại cho quỹ đồ chơi

• Trò chuyện thật: Hãy chia sẻ những quyết định tài chính nhỏ trong nhà (mua gì, vì sao chọn giá này) để con hình thành tư duy ‘lựa chọn thông minh’.

13–18 tuổi: Tự lập và quản lý tài chính

• Lập bảng chi tiêu cơ bản hằng tháng: tiền tiêu vặt, tiền để dành, tiền cho đi.

• Dạy con về bảo vệ tài chính: “Nếu bị bệnh, nếu mất thu nhập – chuyện gì sẽ xảy ra?”.

• Đưa con vào các tình huống mô phỏng để rèn khả năng giải quyết vấn đề: “Nếu con có 500.000 VNĐ, con sẽ làm gì để số tiền đó vừa hữu ích vừa vui vẻ?”.

Nhưng bài học lớn nhất: Trẻ không nghe theo lời chúng ta, chúng làm theo cách chúng ta sống

Dù bạn dạy con bao điều, điều con ghi nhớ nhất vẫn là cách bạn sống và lựa chọn mỗi ngày. Muốn con hiểu giá trị lao động, biết lập kế hoạch và đối mặt rủi ro, chính bạn cần là tấm gương. 

Một kế hoạch tài chính không chỉ cần tích lũy mà còn cần bảo vệ - như ngôi nhà vững chắc cần nền móng kiên cố. Khi bạn chủ động trang bị bảo hiểm, đó là thông điệp mạnh mẽ nhất: "Ba mẹ đã chuẩn bị để con luôn an toàn." 

Giáo dục tài chính sớm giúp trẻ hiểu giá trị đồng tiền và tự chủ. Nhưng trước hết, ba mẹ cần là hình mẫu bằng cách chuẩn bị tài chính vững vàng, để con học được bài học quan trọng nhất: sự chủ động là chìa khóa cho tương lai an toàn. 

Prudential đồng hành cùng các bậc phụ huynh với giải pháp tài chính phù hợp thông qua Sản phẩm bảo hiểm liên kết chung PRU-BẢO VỆ TỐI ĐA, giúp bạn bảo vệ chính mình và cả tương lai của con trước những rủi ro, đồng thời có thể tích lũy tài sản bền vững và linh hoạt với các kế hoạch tài chính được cá nhân hóa theo từng giai đoạn cuộc đời