Bảo hiểm lao động là gì? 6 loại bảo hiểm cho người lao động
Nội dung bài viết:
Bảo hiểm lao động được ví như “tấm lá chắn” tài chính mà mỗi người lao động nên có để bảo vệ bản thân. Nhất là trong guồng quay cuộc sống hiện đại, rủi ro về sức khỏe, tai nạn nghề nghiệp hay thậm chí là làn sóng sa thải có thể ập đến bất cứ lúc nào. Vậy bảo hiểm lao động thực chất là gì, gồm những loại nào và người tham gia cần lưu ý điều gì để đảm bảo quyền lợi? Hãy cùng tìm hiểu rõ hơn trong bài viết dưới đây.
Bảo hiểm lao động là gì?
Bảo hiểm lao động là hệ thống các gói bảo hiểm nhằm bảo vệ người lao động khỏi những rủi ro tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, ốm đau, thai sản, và thất nghiệp trong quá trình làm việc.
Thông qua các chế độ hỗ trợ tài chính, bảo hiểm lao động giúp bù đắp một phần thu nhập bị mất, giảm gánh nặng chi phí y tế và góp phần đảm bảo cuộc sống ổn định cho bản thân người lao động cũng như gia đình của họ.

Tại Việt Nam, các hình thức bảo hiểm cho người lao động được phân thành hai nhóm chính, bao gồm bảo hiểm bắt buộc do Nhà nước quy định và bảo hiểm tự nguyện do các công ty bảo hiểm thương mại cung cấp:
-
Bảo hiểm bắt buộc: Đây là các loại hình bảo hiểm do Nhà nước tổ chức và quản lý, bao gồm Bảo hiểm xã hội (BHXH), Bảo hiểm y tế (BHYT), và Bảo hiểm thất nghiệp (BHTN). Chúng được xem là trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội, đảm bảo quyền lợi cơ bản cho mọi người lao động.
-
Bảo hiểm tự nguyện/thương mại: Đây là những giải pháp bổ sung do các doanh nghiệp bảo hiểm cung cấp, như Bảo hiểm nhân thọ và Bảo hiểm sức khỏe. Các sản phẩm này mang đến quyền lợi bảo vệ đa dạng và linh hoạt hơn, giúp người lao động tăng lá chắn tài chính theo nhu cầu cá nhân.
Vai trò của bảo hiểm cho người lao động
Bảo hiểm lao động giữ vai trò quan trọng không chỉ trong việc bảo vệ người tham gia trước các rủi ro nghề nghiệp, mà còn góp phần ổn định xã hội, thúc đẩy phát triển kinh tế và giảm thiểu nguy cơ cho doanh nghiệp. Cụ thể:
- Giảm bớt gánh nặng tài chính khi gặp rủi ro: Khi có sự kiện bảo hiểm xảy ra như tai nạn, bệnh tật hay mất việc, các khoản chi trả từ bảo hiểm sẽ giúp người lao động và gia đình trang trải chi phí y tế và sinh hoạt. Điều này giúp họ tránh rơi vào tình cảnh khó khăn, và nhanh chóng ổn định lại cuộc sống. Nhờ đó, người lao động có thể yên tâm điều trị và phục hồi sức khỏe mà không phải lo lắng quá nhiều về tài chính.
- Góp phần ổn định và nâng cao chất lượng lao động: Khi được đảm bảo các quyền lợi về bảo hiểm, người lao động sẽ cảm thấy an tâm, tin tưởng và gắn bó hơn với doanh nghiệp. Sự ổn định về tinh thần này giúp họ tập trung vào công việc, nâng cao năng suất và hiệu quả lao động. Môi trường làm việc an toàn và có chính sách phúc lợi tốt cũng là yếu tố thu hút và giữ chân nhân tài.

- Đảm bảo an sinh xã hội: Bảo hiểm lao động được xem là một phần trong hệ thống an sinh xã hội, giúp chia sẻ rủi ro giữa cá nhân và xã hội. Khi người lao động bị mất khả năng lao động tạm thời hoặc vĩnh viễn, có người phải nghỉ việc dài hạn, bảo hiểm lao động đảm bảo họ vẫn có một phần thu nhập, có thể duy trì cuộc sống hằng ngày, chăm lo cho gia đình. Điều này giảm việc lệ thuộc hoàn toàn vào trợ cấp từ nhà nước hay sự hỗ trợ của cộng đồng, giúp xã hội ổn định hơn.
- Hỗ trợ thúc đẩy phát triển kinh tế: Khi người lao động được bảo vệ tốt, năng suất và độ ổn định lao động cao hơn sẽ góp phần vào năng lực sản xuất chung của doanh nghiệp và nền kinh tế. Ngoài ra, quỹ bảo hiểm thu được từ các đơn vị, doanh nghiệp và người lao động cũng được sử dụng cho các hoạt động đầu tư giúp thúc đẩy thị trường tài chính và các hoạt động kinh tế khác.
- Giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro: Đối với doanh nghiệp, việc tham gia bảo hiểm cho người lao động giúp họ chuyển giao rủi ro về trách nhiệm bồi thường khi có tai nạn lao động xảy ra. Thay vì phải tự chi trả một khoản tiền lớn, doanh nghiệp sẽ được công ty bảo hiểm hỗ trợ. Nhờ vậy, doanh nghiệp có thể dự đoán ngân sách, quản lý chi phí tốt hơn, giảm thiểu rủi ro đột xuất ảnh hưởng tới hoạt động sản xuất - kinh doanh.
>> Xem thêm: Nghề nghiệp ảnh hưởng đến hợp đồng bảo hiểm như thế nào?
Mức đóng các loại bảo hiểm lao động bắt buộc
Theo quy định mới nhất của Luật Bảo hiểm xã hội 2024 (có hiệu lực từ ngày 01/7/2025), mức đóng bảo hiểm lao động bắt buộc của người lao động sẽ là 10,5% tiền lương tháng làm căn cứ đóng. Trong đó, 8% được trích nộp vào Quỹ Bảo hiểm xã hội bắt buộc (áp dụng cho chế độ hưu trí và tử tuất), 1,5% vào Quỹ Bảo hiểm y tế, và 1% vào Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp.
Như vậy, nếu bạn đang băn khoăn “Bảo hiểm lao động bao nhiêu mỗi tháng?” thì con số cụ thể sẽ tùy thuộc vào mức lương đóng bảo hiểm, nhưng tỷ lệ cố định áp dụng cho người lao động là 10,5%.
Các loại bảo hiểm lao động phổ biến hiện nay
Hệ thống bảo hiểm lao động tại Việt Nam hiện bao gồm các loại như bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp (TNLĐ, BNN) và bảo hiểm nhân thọ (tùy doanh nghiệp sẽ có hoặc không). Dưới đây là đặc điểm và quyền lợi của từng loại bảo hiểm cho người lao động tham khảo:
Bảo hiểm xã hội (BHXH)
Bảo hiểm xã hội là chính sách an sinh xã hội do Nhà nước tổ chức, nhằm đảm bảo bù đắp một phần thu nhập cho người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc qua đời. BHXH hoạt động dựa trên nguyên tắc đóng - hưởng, có sự chia sẻ giữa những người tham gia và sự bảo trợ của Nhà nước. Đây là nền tảng vững chắc để người lao động có một cuộc sống đảm bảo khi về già.
Các chế độ hỗ trợ chính của BHXH bao gồm: Ốm đau, thai sản, tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp, hưu trí và tử tuất. Mỗi chế độ đều có quy định cụ thể về điều kiện và mức hưởng riêng.
Mức hưởng BHXH phụ thuộc vào từng chế độ và thời gian đóng góp của người lao động. Ví dụ, đối với chế độ hưu trí, mức lương hưu hàng tháng được tính theo công thức: Mức lương hưu = Tỷ lệ hưởng x Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.
Chẳng hạn, một người lao động có mức bình quân tiền lương đóng BHXH là 12 triệu đồng/tháng và đạt tỷ lệ hưởng tối đa là 75%, thì mức lương hưu họ nhận được sẽ là 9 triệu đồng/tháng.
>> Xem thêm: Bảo hiểm xã hội tự nguyện là gì? Chế độ và mức đóng mới nhất

Bảo hiểm y tế (BHYT)
Bảo hiểm y tế là hình thức bảo hiểm phi lợi nhuận do Nhà nước thực hiện, nhằm chi trả chi phí khám chữa bệnh cho người tham gia có thể tiếp cận các dịch vụ y tế cần thiết. Đây là một chính sách thể hiện sự quan tâm của xã hội đến sức khỏe của mỗi cá nhân và góp phần vào sự nghiệp chăm sóc sức khỏe toàn dân.
-
Các chế độ chính của BHYT bao gồm: Chi trả chi phí khám bệnh, chữa bệnh, phục hồi chức năng, khám thai định kỳ và sinh con. Phạm vi quyền lợi được quy định rõ trong danh mục do Bộ Y tế ban hành.
-
Mức hưởng BHYT được tính theo tỷ lệ phần trăm trên tổng chi phí khám chữa bệnh, tùy thuộc vào đối tượng tham gia và tuyến điều trị. Trong đó, người lao động làm việc theo hợp đồng lao động khi khám chữa bệnh đúng tuyến sẽ được Quỹ BHYT thanh toán 80% chi phí.
Như vậy, nếu một người có chi phí điều trị là 10 triệu đồng, Quỹ BHYT sẽ chi trả 8 triệu đồng, và người bệnh chỉ cần đồng chi trả 2 triệu đồng.
>> Xem thêm: So sánh bảo hiểm y tế và bảo hiểm sức khỏe: Nên chọn loại nào?
Bảo hiểm thất nghiệp
Bảo hiểm thất nghiệp là một chính sách được thiết kế để hỗ trợ người lao động trong thời gian họ bị mất việc làm. Mục tiêu chính là bù đắp một phần thu nhập, giúp họ trang trải cuộc sống và có thời gian tìm kiếm một công việc mới phù hợp. Ngoài ra, chính sách này còn hỗ trợ người lao động học nghề, nâng cao kỹ năng để tăng cơ hội quay trở lại thị trường lao động.
-
Các chế độ chính của bảo hiểm thất nghiệp bao gồm: Trợ cấp thất nghiệp, hỗ trợ tư vấn và giới thiệu việc làm, và hỗ trợ học nghề. Đây là những hỗ trợ thiết thực giúp người lao động sớm ổn định cuộc sống.
-
Mức hưởng trợ cấp thất nghiệp hàng tháng bằng 60% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHTN của 06 tháng liền kề trước khi thất nghiệp. Tuy nhiên, mức hưởng này không vượt quá 05 lần mức lương cơ sở hoặc mức lương tối thiểu vùng.
Ví dụ, nếu mức bình quân tiền lương 6 tháng cuối của bạn là 10 triệu đồng, bạn sẽ nhận được 6 triệu đồng trợ cấp mỗi tháng trong thời gian được hưởng.

Bảo hiểm tai nạn lao động
Bảo hiểm tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp (TNLĐ-BNN) là một trong những chế độ của Bảo hiểm xã hội bắt buộc. Chế độ này có vai trò chi trả các chi phí y tế và bồi thường tổn thất về sức khỏe, thu nhập cho người lao động không may bị tai nạn khi làm việc hoặc mắc bệnh do điều kiện lao động gây ra. Mục đích của nó là đảm bảo người lao động được chăm sóc kịp thời, phục hồi sức khỏe và có nguồn tài chính để ổn định cuộc sống.
-
Các chế độ chính bao gồm: Trợ cấp một lần hoặc hàng tháng tùy theo mức độ suy giảm khả năng lao động, hỗ trợ phương tiện trợ giúp sinh hoạt, và các biện pháp phòng ngừa, chia sẻ rủi ro.
-
Mức hưởng bảo hiểm TNLĐ-BNN phụ thuộc vào mức độ suy giảm khả năng lao động.
Ví dụ, nếu người lao động bị suy giảm 31% khả năng lao động, mức trợ cấp một lần được tính như sau: 5 lần mức lương cơ sở cho 5% đầu tiên, và cứ suy giảm thêm 1% thì được hưởng thêm 0.5 lần mức lương cơ sở. Tổng cộng, họ có thể nhận được một khoản trợ cấp đáng kể để bù đắp tổn thất.
Bảo hiểm nhân thọ
Bảo hiểm nhân thọ là sản phẩm của các công ty bảo hiểm thương mại, mang tính chất tự nguyện. Tùy vào chính sách phúc lợi của mỗi doanh nghiệp mà người lao động có thể được nhận bảo hiểm nhân thọ (hoặc không). Tuy nhiên, để gia tăng quyền lợi và phạm vi bảo vệ tốt hơn, người lao động cũng nên cân nhắc trang bị thêm cho mình sản phẩm bảo hiểm nhân thọ phù hợp từ công ty bảo hiểm uy tín.
Bởi lẽ, lợi ích của bảo hiểm nhân thọ vô cùng đa dạng, giúp người tham gia xây dựng một kế hoạch tài chính vững chắc. Không chỉ bảo vệ tài chính cho gia đình trước rủi ro tử vong hay thương tật toàn bộ vĩnh viễn của người trụ cột, bảo hiểm nhân thọ còn góp phần tạo dựng quỹ tiết kiệm cho con cái học vấn, quỹ hưu trí an nhàn khi về già. Ngoài ra, người tham gia có thể linh hoạt kết hợp các quyền lợi bổ trợ như chăm sóc sức khỏe, bảo vệ trước bệnh hiểm nghèo để có một giải pháp toàn diện.
>> Xem thêm: Danh sách các loại hình bảo hiểm nhân thọ thông dụng hiện nay
Giải pháp bảo vệ toàn diện, đa dạng từ Prudential
Prudential cung cấp đa dạng giải pháp tài chính ưu việt, giúp bạn dễ dàng tham gia thêm để xây dựng lớp bảo vệ tài chính toàn diện và vững chắc hơn. Trong đó, nổi bật nhất là combo Sản phẩm Bảo hiểm liên kết chung PRU-BẢO VỆ TỐI ĐA & Sản phẩm bảo hiểm bán cùng Bảo hiểm sức khỏe PRU-HÀNH TRANG VUI KHỎE. Hai giải pháp mang đến quyền lợi đầu tư và gia tăng tài sản vượt trội cho người tham gia:
- Sản phẩm Bảo hiểm liên kết chung PRU-BẢO VỆ TỐI ĐA: Đây là giải pháp lý tưởng cho những ai muốn bảo vệ tài chính toàn diện trước các rủi ro lớn, đồng thời tối ưu hóa tài sản thông qua các quyền lợi thưởng hấp dẫn trong dài hạn.
Cụ thể, sản phẩm nổi bật với quyền lợi bảo hiểm chính lên đến 100% Số Tiền Bảo Hiểm + Giá Trị Tài Khoản Hợp Đồng (*) giúp bạn chủ động tài chính và an tâm trước mọi biến cố. Đồng thời, với PRU-Bảo Vệ Tối Đa, bạn có thể lựa chọn và linh hoạt chuyển đổi 2 kế hoạch bảo hiểm (cơ bản và nâng cao) để gia tăng phạm vi bảo vệ cho bản thân và gia đình trước các rủi ro tai nạn, bệnh hiểm nghèo, tử vong/thương tật toàn bộ vĩnh viễn,...
Sản phẩm còn mang đến các quyền lợi thưởng hấp dẫn, giúp bạn gia tăng tài sản tích lũy trong tương lai nhờ Quyền lợi Đáo hạn hợp đồng, Quyền lợi Thưởng Tri Ân Khách Hàng và Quyền lợi Thưởng Duy Trì Hợp Đồng.
(*) Áp dụng với lựa chọn Kế Hoạch Bảo Hiểm Nâng Cao khi Người được bảo hiểm chính (NĐBH chính) Tử vong hoặc Thương tật toàn bộ vĩnh viễn (TTTBVV).

- Sản phẩm bảo hiểm bán cùng Bảo hiểm sức khỏe PRU-HÀNH TRANG VUI KHỎE: Đây là ‘lá chắn’ tài chính ưu việt với 04 kế hoạch (Cơ bản, Nâng cao, Toàn diện, Hoàn hảo), hỗ trợ chi trả chi phí điều trị nội trú, ngoại trú, nha khoa, thai sản với số tiền bảo hiểm lên đến 1 tỷ đồng/năm.
PRU-HÀNH TRANG VUI KHỎE còn mang đến dịch vụ bảo lãnh viện phí rộng khắp các bệnh viện, phòng khám tại Việt Nam và Đông Nam Á (đối với chương trình Chăm sóc Hoàn hảo). Nhờ vậy, bạn có thể lựa chọn những cơ sở y tế chất lượng cao để chăm sóc sức khỏe mà không phải lo lắng về gánh nặng tài chính. Ngoài ra, sản phẩm áp dụng được cho cả trẻ em và người lớn, giúp bảo vệ toàn diện cả gia đình, để an tâm sống khỏe, tận hưởng cuộc sống trọn vẹn.

Nhìn chung, việc trang bị các loại bảo hiểm lao động cần thiết là giải pháp tối ưu giúp bạn tự tin làm việc, cống hiến và hướng tới một tương lai tốt đẹp hơn. Hãy chủ động tìm hiểu và trang bị cho mình giải pháp bảo vệ sức khỏe toàn diện ngay hôm nay để sẵn sàng ứng phó với mọi rủi ro!
>> Xem thêm:
- Các loại hình bảo hiểm Nhà nước phổ biến và các cập nhật mới
- Phân biệt các loại bảo hiểm cá nhân cơ bản và nên mua bảo hiểm nào?
- Phân biệt bảo hiểm xã hội và bảo hiểm nhân thọ khác nhau như thế nào?
